دهم آبان روز جشن آبانگان

تاریخ : ۱۷ آبان ۱۳۹۱

دهم آبان روز جشن آبانگان

بختیار ذوالفقارخانی

دهم آبان روز جشن آبانگان است که بنا به وظیفه و در خواست تعدادی از دوستان برآن شدم تا مطلبی هر چند مختصردر خصوص وجود معبد آناهیتا در راه بند سنگسر (که البته باعرض تاسف آثاری از آن باقی نمانده) تهیه و تقدیم نمایم به امید اینکه مورد پسند دوستان قرار گیرد.

یکی از 4 عنصری که مورد احترام و تقدس ایرانیان باستان بود همانا آب بود که بر بالای سرچشمه رودها معبدی بنا میکردند مجسمه الهه آب بان (آبان) بر آن مینهادند واعتقاد داشتند این الهه آب را از ناپاکیها مصون خواهد داشت آناهیتااز آنا و آهیته تشکیل شده که هیته به معنای چرک وپلید و نا یا آنا حرف پیشوند نفی است.آناهیتا به معنی بدور از چرک و پلیدی وپاک و بی آلایش است.آناهیتا در یونانی(آنانیتیس)،درارمنی(آناهیت)و در فارسی ناهید خوانده میشود.درسر چشمه راه بند سنگسر نیز این معبد وجود داشته که در گذشته ا ی نه چندان دور کاملا تخریب شده.در زمانی که سنگسر فاقد آب لوله کشی بوده و مادران زحمتکش ما برای شستن لباس بدانجا میرفتند ته مانده ای از آثار ساختمان این معبد را بیاد دارند.از خواص آّب این چشمه درمان سنگ کلیه و ثابت کننده رنگ پارچه های پشمی(سرگیرا،کژین و کارتی )را میتوان نام برد.

در آخرین بازدیدی که از این محل داشتم استخری خالی از آب دیدم ،باریکه آبی که از داخل لوله سیمانی مربوط به جاده خاکی خط لوله آب سمنان بیرون میامد .نه اثری از بنای معبد که مادر و دایی عزیزم خود آنرا دیده بودند و در سر چشمه بوده بود.(محل آن بنا را در عکس نشان داده ام) ونه اثری از آن درختان سر بفلک کشیده و صدای جاری آب .

زنده یاداستادچراغعلی اعظمی سنگسری در کتاب تاریخ سنگسردر این خصوص چنین مینگارند:

درزمان ساسانیان(224تا651میلادی)اعتقاد پیشینیان سنگسریها به مذهب زرتشت و اعتقاد به مهر و احترام به آناهیتا همچنان برقرار بودچون مهر دارای چراگاههای گسترده است و آناهیتا همچنان نگهبانی از آبها را برعهده دارد. یکی از پرستشگاهها روی چشمه ای در راهبند سنگسر بنا شده بود که تا حدودچهل سال پیش آثاری از آن برجای بود و من آنرا در سال(1326)بدینگونه دیدم: از آن پرستشگاه تنها دو دیوار بهم پیوسته در حدود شرقی و جنوبی چشمه ایکه از زمین میجوشد.این مشخصات در قسمت غربی محل چشمه راهبند باقی بود.دیوار شرقی به ارتفاع تقریبآ 1.9متر و طول آن 2.5متر بود. در وسط این دیوار در ارتفاع تقریبآ 1.5متر طاقچه ای بعمق تقریبی 10سانتیمتر و طول قاعده نیم متر وجود داشت.دیوار جنوبی بهمین ارتفاع اما طول تقریبی 1.9متر بود و طاقچه نداشت و در آن شکستگی پیدا شده بود. جنس مصالح از ساروج و بسیار مستحکم و نوعی بود که تشخیص آن با پایه سنگی بزرگ که بر آن قرار داشت غیر ممکن مینمود. از شکل طاقچه ونوع مصالح بنظر میامد که از آثار دوره ساسانیان است. روح استاد شاد و جشن آبانگان بر همه مبارک

دورنمایی از راه بند سرسبز

محل ساختمان معبد در این محل بوده است

واین جایگزین آن سرچشمه زیبا که در حصار درختان سرسبز بود شده است

نمایی از سمت چشمه به پائین دست …….

محل معبد – تنها نشانه ای که از آن یافتم پی آن بود که در منتهی الیه سایه درخت واقع شده

واین هم استخری که روزی لبریز از آب و بسیار با شکوه بود

نمونه ای از تندیس آناهیتا در موزه

تندیس آناهیتا

تندیس بی سر آناهیتا

کوچه منتهی به سر چشمه که ظاهرا قرار است تا چند وقت دیگر این را هم نبینیم

با سپاس-بختیار ذوالفقارخانی-آبان 1391

برچسب‌ها:بختیار ذوالفقارخانی, جشن آبانگان, رابند, معبد آناهیتا

این مطالب را هم بخوانید ...

کاخ سپید سنگسر

درنگی بر ویرانه های شهرمان

16 پاسخ به “دهم آبان روز جشن آبانگان”

بیدقی فر گفت:

۸ آذر ۱۳۹۱ در ۱۲:۰۴ ب٫ظ

درمانده کسی است که زبان مادری و راه خانه ی پدری خود راگم کند
سپاس از شما

پاسخ
- بختیار ذوالفقارخانی گفت:
  
  ۱۰ آذر ۱۳۹۱ در ۹:۳۶ ب٫ظ
  
  زهر بادا شیر مادر بر کَسی
  کو زبان مادری گم کرده است
  (رودکی)
  
  پاسخ
naghmeh beidaghifar گفت:

۲۹ آبان ۱۳۹۱ در ۴:۴۶ ب٫ظ

salam matne shoma ro khondam besiyar be ja va kamel bud baraye bandeh dar amre tour mofid vaghe gardid dar morede kocheh rahi ke be in mantagheh montahi migardad bayad ba sarparaste miras va shahrdariye sangesar goftegu nemud va ahamiyate hefze in masir ra barayeshan matrah nemud sepas az shoma

پاسخ
- بختیار ذوالفقارخانی گفت:
  
  ۲۹ آبان ۱۳۹۱ در ۷:۰۹ ب٫ظ
  
  سپاس بانو نغمه گرامی
  بله وجای تاسف دارد که این مطلب را با من وشما به مسئولین شهرداری گوشزد نماییم حال آنکه پیشینه تاریخی و وجب به وجب جغرافیای شهر باید در ذهن و نه حتی دفتر ایشان باشد
  
  پاسخ
حسین گفت:

۲۸ آبان ۱۳۹۱ در ۰:۴۶ ق٫ظ

موضوع مهمی را مطرح نمودیدباشد که مسؤلین با همدلی مردم کارهای اساسی را با پشت گرمی بنحو احسن انجام دهند دست مریزاد..

پاسخ
عباس پورطاهریان گفت:

۲۴ آبان ۱۳۹۱ در ۷:۲۶ ب٫ظ

بختیار جان، درود، دست مریزاد.

پاسخ
- بختیار ذوالفقارخانی گفت:
  
  ۲۴ آبان ۱۳۹۱ در ۸:۴۲ ب٫ظ
  
  سپاس از مهرورزی همیشگی
  
  پاسخ
حمید گفت:

۲۳ آبان ۱۳۹۱ در ۴:۲۸ ب٫ظ

جناب آقای بختیار عزیز سلام
سالهاست که میان سنت و مدرنیته معلقیم .
راستی به نظر شما کدامیک امروزه ارجح ترند ؟
و پست مدرنیسم و …..
دروووود و بدروووود

پاسخ
- بختیار ذوالفقارخانی گفت:
  
  ۲۳ آبان ۱۳۹۱ در ۸:۵۷ ب٫ظ
  
  حمید نازنین دروود
  بنظر حقیر میتوان با حفظ ارزشهای سنتی از مدرنیته هم عقب نماند.اما مشکل زمانی نمود پیدا میکند که ارزشهای سنتی ما تحت الشعاع مدرنیته قرار میگیرد. یکبار بخاطر خط لوله آب جایی دیگر، چشمه زیبای راه بند که در ضلع شرقی محوطه قر دارد بدین شکل زشت در میاید ،یکبار هم به بهانه تعریض کوچه ضلع غربی از بین میرود. شاید در زمانی نه چندان دور شمال و جنوب هم مورد تهاجم مدرنیته قرار گیرد وآنوقت به قول مولانا این شیر دیگر نه یال دارد نه دُم دارد و نه سر….واصلا دیگر شیر نیست
  
  پاسخ
سنگسری گفت:

۲۳ آبان ۱۳۹۱ در ۹:۲۴ ق٫ظ

درود آقا بختیار ذوالفقارخانی . من هم از گذشتگان خودم در مورد این مکان و چشمه ای که وجود داشته خیلی چیزها شنیدم ، اما متاسفانه این مکان زیبا به دلیل بی توجهی نابود شده. امیدوارم همشهریان به فکر این مناطق بکر و زیبای شهر باشند .

پاسخ
شکیبا گفت:

۲۲ آبان ۱۳۹۱ در ۴:۲۱ ب٫ظ

کاش همه ی سنگسری های خارج از سنگسر همین قدر به زادگاهشان عشق می ورزیدند درووووووووووووووووود بر شما که اینقدر عاشق سنگسری

پاسخ
بختیار ذوالفقارخانی گفت:

۲۲ آبان ۱۳۹۱ در ۱:۱۴ ب٫ظ

دروود سرباز کوروش
بنظر حقیر اولین قدم را باید شهرداری بردارد(خرید محل) ودر مراحل بعدی میتوان با کمک همشهریان و دوستان متخصص، استخر ، آبشار و سرچشمه را احیا نمود. و با اندکی ذوق وبا استفاده از جاده (خط لوله)آنجا را به نمای دیرنش نزدیک کرد.حتی میتوان با بنایی خشتی معبد را نیز با هزینه ای کم احیا کرد.مطمئنم باتوجه به ارتفاع منطق و اشراف آن به طالب آباد تا زیارت هم تفرجگاهی زیبا برای همشهریان خواهد شد هم سرعت چرخش چرخ صنعت گردشگری شهرمان رابیشتر خواهد کرد. مهرتان افزون

پاسخ
- سرباز کوروش گفت:
  
  ۲۳ آبان ۱۳۹۱ در ۵:۴۵ ق٫ظ
  
  بنام اهورا مزدا
  جناب آقای ذوالفقار خانی ، درود
  سپاس از پاسخ شما ، تا جایی که بنده اطلاع دارم (سال گذشته در مجلسی ضمن صحبتهای ریاست شورا با یک خیّر متوجه شدم )اعضای محترم شورای شهر هم در پی منطقه گردشگری در راه بند هستند البته به صورت مشابه در اکثر مواردی که بیان فرمودید به ظاهر مشکل اصلی ، اعتبار اجرای طرح است که باید برای حل این مشکل چاره اندیشی شود، بنظر شما سازمانهای مردم نهاد در این رابطه میتوانند راهگشا باشند؟ اگر میتوانند چگونه؟ ( دوستان دیگر هم اگر نظری دارند بیان تا مورد استفاده قرار گیرد )
  
  پاسخ
  - بختیار ذوالفقارخانی گفت:
    
    ۲۳ آبان ۱۳۹۱ در ۹:۰۷ ب٫ظ
    
    دروود سرباز کوروش عزیز
    سالها دغدغه این مردم این بود که شهرستان شودو بودجه ما مستقل.اما بنظر میرسد (این دفتر بپایان رسیده و حکایت همچنان باقیست)
    سازمانهای مردم نهاد کدام گوشه این شهر را بگیرند؟چقدر توان مالی دارند؟هنوز خستگی راه را از چهره آقای بیرقی عزیز که کار بزرگی را شروع کرده اند(منزل آقای کی پور)میتوان حس کرد.
    ایکاش بزرگان و مدیران ارشد سنگسری که در رده های خوبی هم شاغلند کمی بفکر سر زمین مادریشان بودند.
    
    پاسخ
سرباز کوروش گفت:

۲۲ آبان ۱۳۹۱ در ۸:۱۸ ق٫ظ

بنام یزدان پاک
جناب آقای ذوالفقار خانی ، درود
با سپاس از دیدگاه شما نظر به اطلاعاتی که داریداگر امکان دارد راهکارهای چگونگی رفع مشکلات مورد نظر را نیز بیان نمایید .

پاسخ
معصومه غنیان گفت:

۲۱ آبان ۱۳۹۱ در ۸:۴۷ ب٫ظ

دروووووووووووووووووووووووود
دروووووووووووووووووووووووود
و منتظر گزارش های بعدی می مانم.سپااااااااااااااااااااااس

پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

تبلیغات